مقام‌های دولتی جمهوری اسلامی ایران ادعا می‌کنند میوه، گوشت قرمز، مرغ و دیگر اقلام خوراکی به اندازه کافی در بازار توزیع شده‌اند و هیچ کمبودی وجود ندارد؛ اما مشاهدات میدانی آشکار می‌کند از آنجا که هم‌زمان با افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها، قدرت خرید مردم کاهش یافته است و تقاضایی برای خرید وجود ندارد، کمبودی هم احساس نمی‌شود.

در روزهای گذشته، خبرهایی در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد مبنی بر اینکه میوه‌های نوبرانه با قیمت‌های نجومی در بازار عرضه می‌شوند؛ مثلا در بازار تجریش یک کیلو چغاله بادام ۴۰۰ هزار تومان و یک کیلو گوجه‌سبز چهار میلیون تومان است. این خبرها با واکنش‌ مقام‌های دولتی مواجه شد و رضا نامجویان، مدیر جهاد کشاورزی شمیرانات گفت: «گوجه‌سبز در بازار تجریش به ازای هر کیلوگرم از ۶۰۰ تا ۶۵۰ هزار تومان مبادله می‌شود.» خبرگزاری دولتی ایرنا ضمن مصاحبه با این مقام دولتی، در گزارش خود مدعی شد که محصولات کشاورزی در بازارهای شمیرانات به وفور وجود دارد و کسبه با هیچ کمبودی مواجه نشده‌اند. اما واقعیت این است که برخلاف ادعای مقام‌ها و رسانه‌های دولتی، شواهد حاکی از آن است که کاهش توان خرید مردم باعث شده محصولات روی دست مغازه‌داران بمانند و به این دلیل است که در زمینه عرضه، کمبودی احساس نمی‌شود.

حتی اگر قیمتی که مدیر جهاد کشاورزی شمیرانات برای گوجه‌سبز اعلام کرد مبنا قرار گیرد، به معنای آن است که یک کارگر با حقوق پنج میلیون تومان در ماه برای اینکه بتواند یک‌ کیلو ونیم گوجه‌سبز بخرد، باید یک‌پنجم حقوق خود را بدهد. خرید چغاله بادام کیلویی ۴۰۰ هزار تومان هم برای خیلی از مردم امکان‌پذیر نیست.

کاهش تقاضا فقط میوه‌های نوبرانه را شامل نمی‌شود و اینک قدرت خرید مردم برای تهیه میوه‌هایی همچون سیب و پرتقال هم نصف شده است. مصطفی دارایی‌نژاد، رئیس اتحادیه بارفروشان تهران، در گفت‌وگوی اخیر خود با خبرگزاری ایلنا، به صراحت گفت که خرید میوه شب عید نسبت به پارسال ۵۰ درصد کاهش یافته و حدود پنج هزار تن میوه در میدان اصلی بدون خریدار مانده است. این در حالی است که میدان اصلی میوه و تره‌بار در آخرین جمعه سال هم تعطیل نبود. به گفته او، «تنها دلیل این اتفاق افت قدرت خرید مردم است».

افزایش قیمت‌ها سایر اقلام خوراکی را هم از سبد خرید نوروزی بسیاری از مردم حذف کرد. با این حال، دولتی‌ها همچنان ادعا می‌کنند که در عرضه مواد خوراکی هیچ کمبودی نیست؛ مثلا رضا سالمی، مدیرکل پشتیبانی امور دام استان تهران، به تازگی اعلام کرد که در تولید مرغ و گوشت قرمز مشکلی وجود ندارد؛ اما برخلاف این ادعا، مردم می‌گویند که توان خرید یک کیلو گوشت بیش از ۱۷۰ هزار تومانی را ندارند.

گزارش خبرگزاری مهر از قیمت‌های روز بازار نیز نشان می‌دهد که بهای یک کیلو مرغ به ۴۰ هزار تومان رسیده است و هر شانه تخم‌مرغ در برخی فروشگاه‌ها تا ۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. یک کیلو سیب‌زمینی ۱۲ هزار تومان و یک کیلو خیار ۲۰ هزار تومان تمام می‌شود. نارنگی هم کیلویی ۳۰ هزار تومان است و قیمت پرتقال که دولت مدعی شده بود با قیمت مصوب در بازار عرضه می‌شود، به کیلویی ۲۵ هزار تومان هم رسیده است.

مقایسه این قیمت‌ها با متوسط درآمد مردم آشکار می‌کند که مردم ایران روزبه‌روز فقیرتر می‌شوند و امنیت غذایی آنان بیشتر به خطر می‌افتد؛ با این حال، علی خامنه‌ای در نخستین سخنرانی خود در سال ۱۴۰۱، از عملکرد دولت رئیسی دفاع کرد و گفت که انتظار حل مشکلات اقتصادی در کوتاه‌مدت «واقع‌بینانه» نیست.